Pepe's Smart Place

De tuinboon is een plant die behoort tot de vlinderbloemenfamilie en werden al in 6000 v.Chr. in het Middellands Zeegebied geteeld. De zaden waren toen nog vrij klein en zijn voor het eerst gevonden bij archeologische opgravingen bij Nazareth in Israël. In Nederland wordt traditioneel de tuinboon met bonenkruid gegeten.

Bij tuinbonen worden de volgende rassen onderscheiden

1. Rassen die na koken bruin worden en de typische enigszins bittere tuinboonsmaak bezitten. Deze rassen zijn bontbloeiend en worden voor de verse consumptie geteeld. De navel van het zaad is of geel of wit. Bij de rassen met een witte navel worden twee typen onderscheiden: het Witkiem- en het Express-type. Het Witkiemtype is vroeg en geeft peulen met grote zaden. De planten worden 110-130 cm hoog en de peulen 16-20 cm lang met vier of vijf zaden per peul. De zaden zijn grijswit met witte navel. Het Express-type is wat later en geeft een fijnere peul. De planten worden 80-100 cm hoog en de peulen 14-16 cm lang met vier of vijf kleine zaden per peul. De zaden zijn grijswit met witte navel. Dit typeboon kan heel goed ingevroeren worden .
2. Rassen die na koken blank of groen blijven en de typische enigszins bittere tuinboonsmaak missen. Deze rassen zijn witbloeiend en worden voor de verwerkende industrie geteeld. Ze hebben echter een harde schil, waardoor ze voor diepvriezen ongeschikt zijn. Bij conservering in glas blijft de opgiet bij deze rassen helder. Bruinkokende rassen geven een troebele opgiet.

In vergelijk met andere peulvruchten hebben tuinbonen een wat vochtigere humusrijke grond nodig, met volop zon.

• Buiten zaaien voor vroege oogst: oktober - november
• Buiten zaaien voor late oogst: februari - maart
• Kiemtemperatuur: 5-20ºC
• Kiemtijd: 7-14 dagen
• Dagen tot oogst 90 tot 100 dagen
• Zaaidiepte: 5 cm
• Plantafstand dubbele rijen: 25 - 60 cm
• Standplaats: zonnig

De teelt;

Zaai voor een vroege oogst al in oktober of november. De kieming duurt 7-14 dagen, afhankelijk van de temperatuur. De zaailingen hebben extra bescherming nodig tegen de winterkou, gebruik hiervoor glazen stolpen. Zaai anders vanaf februari tot eind maart en niet later want de bonen hebben kou nodig om goed te kunnen groeien.

Tuinbonen kunnen ook heel goed vanaf januari onder glas voorgetrokken worden om in maart te worden uitgepoot. In dubbele rijen met een plantafstand van 25 cm. Houd tussen de dubbele rijen een afstand aan van 60 cm.

Verzorging;

Houd de grond goed onkruidvrij. Knijp de toppen van de zaailingen uit zodra er 4 groepjes bloemen opkomen of zodra de eerste peulen zichtbaar zijn. Dit zorgt ervoor dat de plant alle energie kan steken in het maken van peulen. Ondersteun de planten met bamboestokken of ander ondersteuningsmateriaal en gebruik netten om de planten te beschermen tegen vraat. De tuinbonen kunnen geoogst worden zodra de peulen barsten. Ook is het mogelijk om de peulen in zijn geheel te eten, oogst dan zodra ze vingerdik zijn. Zodra de peulen beginnen te groeien moet er zeker in droge periodes regelmatig water worden gegeven.

Ziektes;

 Zwarte bonenluis; Op de zomerwaardplanten kunnen, meestal in de groeitoppen, grote kolonies bladluizen ontstaan die zoveel voedsel aan de plant kunnen onttrekken, dat hele scheuten verschrompelen. De honingdauw die ze afscheiden, is bovendien een goede voedingsbodem voor brandschimmels, die de zgn. roetdauw veroorzaken, waardoor bladeren zwart worden en daardoor verzwakken. Ook kunnen de bladluizen virusziekten overbrengen. De bladluizen worden gegeten door lieveheersbeestjes, en door larven van gaasvliegen, zweefvliegen en galmuggen, tenminste, als de kolonie niet wordt beschermd door mieren (wat vaak voorkomt)! De enige vijanden van de bladluizen die niet door de mieren worden aangevallen, zijn parasiterende sluipwespjes, die hun eieren in bladluizen leggen. Dat deze sluipwespjes door de mieren met rust worden gelaten, komt doordat ze een geurstof afscheiden, die de mieren doet denken dat zij ook mieren zijn. De planten goed bewateren en besproeien zorgt ervoor dat ze langer opgewassen blijven tegen de bladluizen. Tussen de rijen dille planten schijnt ook heel goed preventief te werken. Kolonies kunt u met de hand van de stengels afvegen of de toppen uitknijpen. Hier in de kempen wordt ook wel tabakspoeder gebruikt een afvalproduct uit de sigarenindustrie. Het werkt zo goed dat je jezelf afvraagt waarom het niet als verdelgingsmiddel in de handel verkrijgbaar is. Verder kan het ecologisch middel Spruzit ingezet worden. Het is wel raadzaam om eerst te kijken of je de natuurlijke vijanden niet mee verdelgt. Verder is het af te raden om een kardinaalsmuts in de tuin te zetten. Zwarte bonenluizen overwinteren hierin, zij kunnen dan het komende voorjaar wel heel makkelijk de verse aanplant vinden.

Wij hebben ze toevallig gisteren nog gegeten met katenspek en een uitje erdoor.

Tuinbonen zijn er pas in mei, en die je nu eet zijn import soms heel goed, soms meelballen, en niet te vreten.

Inderdaad met bonenkruid eet ik ze, maar als traditie ook tong (rund of kalf) gerookt met gebakken aardappeltjes en een gefruit uitje heerlijk.

Ik dop ze zelf, maar niet dubbel dat is me teveel gedoe.

Ik vind ze heerlijk om te eten, vooral met een beetje mosterd erbij en bacon of casselerrib.

Helaas heb ik mijn tuin piepklein en ook nog eens op het noorden, dus zelf telen zal niet zo gemakkelijk gaan.

Alleen jonge tuinboontjes vind ik lekker dan zijn ze nog klein als ze groter worden vind ik het net meelballen.

Soms komen uit Spanje aardige tuinbonen.

Robg at February 2, 2013 at 6:17 AM

Alleen jonge tuinboontjes vind ik lekker dan zijn ze nog klein als ze groter worden vind ik het net meelballen.

Soms komen uit Spanje aardige tuinbonen.

Ik had ze uit de diepvries, maar je hebt wel gelijk Rob want ze waren aan de melige kant. Meestal ben ik dat.............

Haha melig dat heb ik nog niet gezien bij je.

Maar let maar eens op meestal ca 1 á 2 mnd voor de nederlandse boontjes zijn er de Spaanse en die als je goed kijkt zijn nog klein dat kan je ook zien als ze niet gedopt zijn aan het jasje  dan zijn die boontjes nog klein, en dan zijn ze heel goed.

De tuinbonen gaan bij mij ook binnenkort de tuin in. Ik heb twee soorten, de normale tuinbonen en de kleine tuinbonen.

Ik vind ze beide niet te vreten, maar mijn man is er gek op. Vooral op de kleintjes. Heb alleen geen flauw idee hoe ze heten...

Ja die kleine tuinboontjes met bonenkruid, en gerookte tong, en een gebakken aardappeltje, daar kan jij mij ook voor wakker maken.